Halloween

Wiem, że to głupie, ale zawsze chciałam zobaczyć prawdziwe Halloween. Ponieważ od dziecka byłam wielbicielką makabry (no, w końcu wychowałam się na horrorach o Freddim Krugerze), święto to przemawiało do mojej wyobraźni jak mało które. I choć nie jestem zwolenniczką przeszczepiania obcych świąt do Polski i na przykład Walentynki z ich cukierkowatością robią na mnie jak najgorsze wrażenie (przepraszam wielbicieli walentynek, ale jakoś nie mogę się do nich przekonać), o tyle zwyczaj wystawiania przed dom trumien, umieszczania wisielców na okolicznych drzewach czy oblepiania domów gigantycznymi pajęczynami uważam za fajny. Jakie pole do wyobraźni! Jaka możliwość wykazania się kreatywnością! I jaka frajda dla dzieciaków, które mogą pobawić się razem z rodzicami, dekorując dom no i raz do roku bezkarnie domagać się od wszystkich słodyczy.

Więc, choć wiem jak to brzmi z ust osoby posuniętej w latach ale i ja cieszyłam się na wczorajsze święto:-) no wiem, wiem, ale co ja poradzę, że ciągle we mnie siedzi dzieciak, który uwielbia takie zabawy? Już od kilku dni marudziłam Towarzyszowi Życia, żebyśmy po zmroku pojeździli po okolicy, obejrzeć dekoracje. Wybraliśmy się w piątek, ale nie zobaczyliśmy ich wiele, tylko kilka domów było naprawdę ładnie udekorowanych. Żadnych trumien. Cholercia.

Drugie podejście zrobiliśmy wczoraj, kiedy nasi znajomi zaprosili nas na wspólne zbieranie cukierków:-)  nam oczywiście nikt by nie dał:-) ale i tak frajdą było popatrzeć na synka znajomych i ich dwie małe bratanice, które wyciągały łapki po łakocie:-) A już po zmroku, w drodze powrotnej, objechaliśmy okolicę i  bingo! Były trumny, hrabia Dracula, czaszki i pająki:-) Wisielce, kościotrupy i duchy tańczył na wietrze a na małych cmentarzach leżały otwarte trumny. Jednak Towarzysz Życia mówi, że w tym roku dekoracje są wyjątkowo skromne. Kryzys, panie, kryzys...

Halloween (a właściwie All Hallows' Eve, bo taką nazwę pierwotnie nosiło) nie jest oryginalnie amerykańskim świętem, jak się zwykło uważać. I choć w dzisiejszych czasach najbardziej popularne jest właśnie tutaj, to jego historia sięga daleko wstecz, obchodzone było już bowiem dwa tysiące lat temu na terenie dzisiejszej Anglii, Walii, Szkocji i Irlandii. Zamieszkujące te tereny celtyckie plemiona 31 października obchodziły święto Samhain (choć historycy dopatrują się również związków z rzymskim świętem Pomony, bogini owoców i nasion lub świętem zmarłych, zwanym Parentalia; podobne święto było obchodzone również przez starożytne plemię Bretonów i znane jako Calan Gaeaf). Był to szczególny dzień, bowiem o zachodzie słońca kończyło się według staroceltyckiego kalendarza lato, którego koniec zbiegał się z końcem roku. Natomiast następnego dnia o świcie zaczynała się zima i jednocześnie kolejny rok. Był to dzień gromadzenia zapasów, zabijania żywego inwentarza i przygotowywania pokarmów na nadchodzące ciężkie, zimowe miesiące.
Ale dzień ten był szczególny z jeszcze jednego powodu. Celtowie wierzyli, że pomiędzy zachodem a wschodem słońca, w czasie "niczyim", nie należącym ani do starego ani do nowego roku, zacierała się granica pomiędzy światem żywych i umarłych. Ziemię więc nawiedzały wszelkiej maści duchy - zarówno dobre, jak i złe. Dobre duchy witano i zapraszano do domów, jednak złe należało odstraszyć. Historycy uważają, że temu właśnie miały służyć dziwaczne przebrania i groźne maski, które przywdziewano wraz z zachodem słońca. Tego dnia również wygaszano wszelkie paleniska w ludzkich siedzibach, aby złe duchy, zwabione ich światłem, nie mogły nawiedzać domostw. Palono za to ogromne ogniska, do których wrzucano kości zabitych tego dnia zwierząt oraz składano ofiary bogowi Samhain, władcy świata umarłych. Celtyccy kapłani chodzili w tym czasie od domu do domu domagając się jedzenia. Odmowa była równoznaczna z przeklęciem mieszkańców i narażeniem domu na nękanie ze strony złych duchów.

Ten ciekawy zwyczaj został przywieziony do Ameryki przez irlandzkich imigrantów na początku XIX wieku i obchodzony jest do dnia dzisiejszego (choć jako pogański potępiany przez kościół katolicki). Nieodłącznym symbolem Halloween jest tzw. Jack-o'-lantern, lampa zrobiona z wydrążonej dyni z lampką, wstawianą w środek, która miała symbolizować błędne ogniki, uważane za dusze zmarłych.
Zwyczaj robienia lamp narodził się w Irlandii i ma związek ze starą legendą o Jacku – pijaku i włóczędze, który namówił diabła, żeby wszedł na drzewo, następnie wyciął w pniu krzyż, co uniemożliwiło szatanowi powrót na ziemię. Kiedy Jack umarł, nie mógł pójść do nieba wskutek swoich grzechów, ale nie chciano go także przyjąć do piekła, gdyż przechytrzył diabła. Diabeł podarował mu za to znicz umieszczony w wydrążonej rzepie, aby mógł oświetlać sobie drogę w wiecznej wędrówce w ciemnościach. We współczesnej Ameryce rzepę zastąpiła większa od niej dynia.

 A to już dekoracje na Halloween za dnia...

I po zmroku...